Նավթային խեժը ցածր մոլեկուլային քաշով էպոքսիդային խեժի տեսակ է: Մոլեկուլային զանգվածը սովորաբար 2000-ից ցածր է: Այն ունի ջերմային ճկունություն և կարող է լուծել լուծիչները, հատկապես հում նավթի վրա հիմնված օրգանական լուծիչները: Այն լավ համատեղելի է խեժի այլ նյութերի հետ: Այն ունի բարձրորակ քայքայում և ծերացման դիմադրություն: Դրա հիմնական կատարողական պարամետրերը ներառում են փափկացման կետը, երանգը, չհագեցվածությունը, թթվի արժեքը, սապոնացման արժեքը, հարաբերական խտությունը և այլն:
Փափկման կետը նավթային խեժի հիմնական բնութագիրն է, ինչը նշանակում է, որ դրա ուժը, փխրունությունը և մածուցիկությունը տարբերվում են կիրառությունից կախված, և պահանջվող փափկեցման կետը նույնպես տարբեր է: Նորմալ պայմաններում, վուլկանացված կաուչուկի արդյունաբերական արտադրության մեջ փափկման կետը 70°C-ից մինչև 1000°C է, իսկ ծածկույթների և ներկերի արդյունաբերական արտադրության մեջ փափկման կետը 100°C-ից մինչև 1200°C է:
Բացի այդ, ուլտրամանուշակագույն լույսի և ջերմային էֆեկտների հետևանքով առաջացած տոնային տեղաշարժի մակարդակը նույնպես շատ կարևոր կատարողական պարամետր է: Թթվային արժեքը կարող է օգտագործվել ոչ միայն թթու-բազային մետաղական կատալիզատորների պահեստավորման հզորությունը հայտնաբերելու, այլև նավթային խեժի պահեստավորման կարբոնիլ և կարբոքսիլ բաղադրիչները հայտնաբերելու համար՝ դրա օքսիդացման պատճառով:
Նավթային խեժի կազմը չափազանց բարդ է. Դրա հիմնական օգտագործման շուկայավարման և առաջմղման հետ մեկտեղ ավելի ու ավելի շատ տեսակներ կան, որոնք կարելի է մոտավորապես բաժանել հինգ կատեգորիաների.
â Մարդու մարմնի ճարպ, ցիկլոալիֆատիկ էպոքսիդային խեժ, ընդհանուր առմամբ պատրաստված C5 ֆրակցիայից, որը նաև հայտնի է որպես C5 էպոքսիդային խեժ;
â¡ p-xylene էպոքսիդային խեժ, ընդհանուր առմամբ պատրաստված C9 ֆրակցիայից, որը նաև հայտնի է որպես C9 էպոքսիդային խեժ;
⢠p-քսիլեն-ալիֆատիկ ածխաջրածնային համապոլիմերային էպոքսիդային խեժ, որը նաև հայտնի է որպես C5/C9 էպոքսիդային խեժ;
Դիցիկլոպենտադիեն էպոքսիդային խեժը, որը պատրաստված է երկցիկլոպենտադիենից կամ դրա միացություններից, կոչվում է նաև DCPD էպոքսիդային խեժ: Քանի որ այս էպոքսիդային խեժն ունի չհագեցած ալիֆատիկ ածխաջրածնային խմբեր, այն նաև կոչվում է ռեֆլեկտիվ օղակաձև թթվածնային խեժ
⤠Հիդրոկրեկինգ նավթային խեժը, ընդհանուր առմամբ, C5 կամ C9 էպոքսիդային խեժը դարչնագույն կարմիրից մինչև բաց դեղին է և կարող է դառնալ կաթնային սպիտակ կամ կիսաթափանցիկ հիդրոկրեկինգից հետո:
Նավթային խեժը հիմնականում օգտագործվում է ճարտարապետական ծածկույթների, սոսինձների, թանաքի տպագրության, կոնսերվանտների և վուլկանացված ռետինով ձևափոխված նյութերի մեջ: Խեժի տեխնոլոգիայի շարունակական զարգացման միտումով, դրա հիմնական կիրառությունները նույնպես անընդհատ զարգանում են: C5 էպոքսիդային խեժը այս փուլում ավելի արագ զարգացման միտում ունեցող կատեգորիա է, և այն լայնորեն օգտագործվում է ճարտարապետական ծածկույթների, տպագրական թանաքների, կնքման, կապի և այլ ոլորտներում: C9 էպոքսիդային խեժը լայնորեն օգտագործվում է ներկերի, վուլկանացված կաուչուկի, պլաստիկի և այլ ոլորտներում, և դրա զարգացման և դիզայնի շուկայի հեռանկարները շատ լայն են:
